Phiền não là gì? Nguyên nhân dẫn đến phiền não và cách hóa giải để giúp cho cuộc sống của mỗi chúng ta sẽ an nhiên, hạnh phúc hơn.
Trong cuộc sống của mỗi chúng ta, ngoài những niềm vui, hạnh phúc thì cũng có không ít những bất hạnh, phiền não. Tuy nhiên, nói đến phiền não thì chưa hẳn ai cũng có thể khái niệm rõ nó là gì và nguyên nhân dẫn đến phiền não là từ đâu, cách hóa giải nó như thế nào để giúp cho cuộc sống trở lên an nhiên, hạnh phúc. Nói chung có rất nhiều những trăn trở về vấn đề này trong cuộc sống.
Nếu bạn đã ghé thăm hay quan tâm đến bài viết này của Khoinguonsangtao.vn thì xin mời cùng đón đọc những chia sẻ dưới đây xem sao nhé! Biết đâu chúng sẽ giúp ích cho chất lượng cuộc sống của bạn trở lên tốt hơn đấy.
Phiền não là gì?
Phiền não là một trạng thái tâm lý của con người, đó là những hiện trạng thường gặp và phổ biến trong cuộc sống hàng ngày của mọi người. Chúng bao gồm tất cả các trạng thái cảm xúc, suy nghĩ và hành vi mang tính tiêu cực mà một người có thể trải qua trong cuộc sống. Và nó có thể thay đổi liên tục dựa trên nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm tình trạng sức khỏe, mức độ stress, hoàn cảnh xã hội, các sự kiện trong cuộc sống, mối quan hệ xã hội và nhiều yếu tố khác.
Phiền não trong Phật Giáo
Nói theo ngôn ngữ Phật Giáo thì phiền não là những trạng thái của tâm thể hiện sự ngộ độc của con người đối với ba độc tố THAM, SÂN, SI khiến cho con người bị trói buộc mãi mãi trong vòng luân hồi.
Theo Wikipedia Tiếng Việt, Vi Diệu Pháp phân chia phiền não theo 3 trạng thái biểu hiện của chúng:
- Ngoại phiền não, phiền não vi phạm (vitikamokilesa): là các loại phiền não đã bộc lộ ra ngoài bằng thân hay khẩu, thành những hành động phạm giới. Phiền não loại nầy được chế ngự do sự hành trì giới luật.
- Nội phiền não, phiền não ám ảnh (Pariyutthanakilesa): là các loại phiền não phát sanh trong tâm ngay lúc nhận biết cảnh, không biểu lộ ra ngoài, người nào có người đó biết, người khác không biết được, nhưng nếu với con mắt tinh tế cũng có thể biết được. Phiền não loại nầy được khắc phục do hành thiền, dùng tâm thiền để chế ngự chúng.
- Tùy phiền não, phiền não ngủ ngầm (Anusayakilesa): là loại phiền não ngủ ngầm nơi tâm, không ai biết được do sự ô nhiễm nhiều đời, nhiều kiếp. Phiền não loại nầy được tiêu diệt bằng tuệ giác, nghĩa là trí tuệ phát sanh ở Đạo tâm siêu thế, khi chứng đắc các tầng thánh Tu Đà Hoàn, Tư Đà Hàm, A Na Hàm, A La Hán.
Nguyên nhân dẫn đến phiền não
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến phiền não như: căng thẳng về tài chính, công việc, mối quan hệ, sức khỏe, hoặc một sự kiện đặc biệt như việc chuyển đổi, sự mất mát, hoặc tai nạn.
Ví dụ:
- Về tài chính: phiền não vì đang bị phá sản.
- Về công việc: phiền não vì đang bị thất nghiệp.
- Về mối quan hệ: phiền não vì vợ chồng không hòa hợp
- Về sức khỏe: phiền não vì Đau đầu, nhức xương
- Về con cái: phiền não vì con cái hư hỏng
Hoặc trong Phật Giáo thì gốc rễ của phiền não chính là khổ đau và bất hạnh. Và những nguyên nhân chính của nó là:
- Tham muốn: Tham muốn là nguyên nhân chính dẫn đến sự phiền não trong phật giáo. Tham muốn có thể được hiểu là sự ám ảnh và sự khao khát về những thứ mà chúng ta không có hoặc muốn có thêm.
- Sự tham lam: Sự tham lam cũng là một nguyên nhân dẫn đến sự phiền não trong phật giáo. Sự tham lam là sự khao khát có được nhiều hơn, không bao giờ thấy đủ và không biết đủ.
- Sự căm thù: Sự căm thù là một nguyên nhân khác dẫn đến sự phiền não. Khi chúng ta căm thù người khác, chúng ta cảm thấy đau khổ, lo lắng và có thể phản ứng bằng hận thù, phẫn nộ, hoặc bất mãn.
- Sự ghen tức: Sự ghen tức là một nguyên nhân khác dẫn đến sự phiền não. Khi chúng ta ghen tức với người khác, chúng ta cảm thấy khó chịu và bất mãn về sự khác biệt giữa chúng ta và người khác.
- Sự bất mãn: Sự bất mãn là một nguyên nhân khác dẫn đến sự phiền não. Sự bất mãn có thể xảy ra khi chúng ta không hài lòng với vị trí, tình huống hoặc trạng thái hiện tại của mình.
- Sự mất mát: Sự mất mát của người thân, bạn bè, tài sản hay vật chất quý giá cũng là một nguyên nhân dẫn đến sự phiền não.
- Sự lo âu: Sự lo lắng và lo âu về tương lai, công việc, tài chính, hoặc sức khỏe cũng có thể dẫn đến sự phiền não.
- Sự sợ hãi: Sự sợ hãi là một nguyên nhân khác dẫn đến sự phiền não. Sự sợ hãi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, như sợ hãi cái chết, sợ hãi bị bỏ rơi, sợ hãi mất đi một thứ gì đó quan trọng.
- Sự giận dữ: Sự giận dữ và căm giận cũng là một nguyên nhân dẫn đến sự phiền não. Khi chúng ta giận dữ, chúng ta có thể phản ứng bằng cách lờ đi, cãi nhau, hay thậm chí hành động bạo lực.
- Sự mê tín: Sự mê tín cũng có thể dẫn đến sự phiền não. Khi chúng ta tin vào những điều không có căn cứ hoặc không có lý trí, chúng ta có thể trở nên bất an và lo lắng.
Khi cảm thấy phiền não, người ta thường có các triệu chứng như sau:
- Cảm giác bực bội, lo lắng, khó chịu và căng thẳng.
- Khó ngủ, dậy giữa đêm hoặc có giấc ngủ kém chất lượng.
- Trầm cảm, mất hứng thú, không có năng lượng để tham gia vào các hoạt động hằng ngày.
- Cảm thấy mệt mỏi và suy giảm năng lượng.
- Cảm giác căng thẳng và khó tập trung vào nhiệm vụ hiện tại.
- Thay đổi cảm xúc, có thể là dễ cáu gắt hoặc dễ nổi giận.
- Tăng cân hoặc giảm cân không rõ nguyên nhân.
- Thường xuyên bị đau đầu, đau lưng, đau cơ, đau khớp hoặc các triệu chứng khác.
Ví Dụ:
- Khi bạn thấy ai đó có nhiều tiền nhưng bản thân bạn lại không thể có được thì khiến cho bạn cảm thấy khó chịu, ganh ghét, đố kỵ với họ.
- Bạn nhìn thấy người yêu đi với ai đó khác giới thì cảm thấy bực bội, khó chịu.
- Cuộc sống cơm áo gạo tiền khó khăn khiến bạn cảm thấy lo lắng, sợ hãi, mất ngủ.
- Bạn bị mất tiền hay thứ gì đó quan trọng, bạn sẽ cảm thấy bực bội, cáu gắt, dễ nổi giận.
Cách hóa giải phiền não
Có nhiều cách để hóa giải phiền não, tùy thuộc vào nguyên nhân và tính chất của vấn đề. Sau đây là một số cách hóa giải phiền não hiệu quả:
- Phân tích vấn đề: Hãy chia nhỏ vấn đề thành các phần nhỏ hơn để dễ dàng phân tích và xử lý từng phần một. Điều này giúp giảm sự áp lực và đưa ra một kế hoạch giải quyết.
- Tập trung vào giải pháp: Tập trung vào giải pháp thay vì tập trung vào vấn đề. Hãy tìm cách để giải quyết vấn đề một cách sáng tạo và tích cực thay vì chìm đắm trong sự lo lắng và sợ hãi.
- Giải tỏa stress: Tìm cách giải tỏa stress và sự căng thẳng, chẳng hạn như tham gia các hoạt động thể dục, tập yoga hoặc tai chi, thực hành thiền định, hay tham gia các hoạt động sáng tạo.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ: Hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè hoặc các chuyên gia tâm lý. Họ có thể cung cấp những lời khuyên và hướng dẫn để giúp bạn vượt qua tình trạng phiền não.
- Thay đổi suy nghĩ: Hãy thay đổi suy nghĩ tiêu cực bằng cách tập trung vào những suy nghĩ tích cực. Hãy tìm cách để lạc quan và tìm thấy sự lạc quan trong mọi tình huống.
- Chăm sóc bản thân: Hãy chăm sóc bản thân bằng cách ăn uống và ngủ đủ giấc, tập thể dục, và tìm thời gian để thư giãn và thực hiện các hoạt động yêu thích.
- Thay đổi mục tiêu và ưu tiên: Nếu bạn đang cảm thấy phiền não vì không thể đạt được mục tiêu hoặc ưu tiên của mình, hãy thử điều chỉnh lại chúng. Hãy đặt ra các mục tiêu và ưu tiên thực tế và khả thi hơn. Điều này sẽ giúp bạn giảm bớt áp lực và tạo điều kiện cho sự thành công.
- Tập trung vào hiện tại: Thỉnh thoảng, tâm trạng phiền não của chúng ta có thể là do chúng ta quá lo lắng về tương lai hoặc tiếc nuối về quá khứ. Hãy tập trung vào hiện tại bằng cách thực hành chú ý đến thời gian hiện tại và tận hưởng cuộc sống của mình ở thời điểm hiện tại.
- Thực hiện các hoạt động thư giãn: Hãy thực hiện các hoạt động thư giãn như đọc sách, nghe nhạc, xem phim hoặc thực hành các hoạt động sáng tạo. Những hoạt động này giúp bạn giảm bớt căng thẳng và tạo ra cảm giác thư giãn.
- Thực hiện kỹ năng quản lý stress: Hãy học cách quản lý stress bằng cách sử dụng các kỹ năng như thở sâu, tập trung vào cảm giác thân thể, hoặc thực hiện các kỹ năng giải trí. Kỹ năng quản lý stress giúp bạn tạo ra sự cân bằng trong cuộc sống và giảm bớt sự lo lắng và căng thẳng.
Ví dụ:
- Khi bạn mất tiền, thay vì tiếc tiền, bực bội, bạn có thể tìm cách để kiếm ra nhiều tiền hơn.
- Thay vì bạn lo lắng cho tương lai của mình trong tương lai dẫn đến phiền não, hãy tập trung vào hiện tại nỗ lực, phấn đấu mỗi ngày.
- Khi bạn bị phiền não trong công việc vì chưa tìm ra giải pháp thì hãy mạnh dạn hỏi những người có kinh nghiệm, thành công trong lĩnh vực công việc của bạn.
Cách hóa giải phiền não trong Phật Giáo
Nếu bạn là một người tin vào tâm linh thì bên cạnh những cách trên, có thể thực hiện theo cách từ lời Phật dạy: “Pháp Hỷ, thắng mọi hỷ”. Có nghĩa là: khi có phiền não, bạn nên trải tâm yêu thương và tha thứ, bạn sẽ có niềm vui. Và điều này có thể được giải thích theo các khía cạnh sau đây:
- Tâm yêu thương: Khi bạn trải tâm yêu thương, nghĩa là bạn đang dành sự chú ý, quan tâm, và tình cảm đến bản thân và người khác. Yêu thương giúp bạn trở nên ấm áp, tự tin, và yên tâm hơn. Khi bạn đối xử với chính mình và người khác bằng tình yêu thương, bạn sẽ cảm thấy được quan tâm và chấp nhận. Điều này giúp cho tâm trạng của bạn trở nên tốt hơn, giảm bớt căng thẳng, và cải thiện sức khỏe tinh thần.
- Tha thứ: Tha thứ là một hành động giúp bạn giải thoát khỏi những cảm xúc tiêu cực và những tư duy hạn chế. Khi bạn tha thứ cho người khác hoặc bản thân mình, bạn đang tạo ra một không gian cho sự giải phóng. Tha thứ giúp bạn giảm bớt áp lực và căng thẳng, cải thiện tâm trạng, và giúp bạn sống hạnh phúc hơn.
- Niềm vui: Khi bạn có tâm yêu thương và tha thứ, bạn sẽ tạo ra một môi trường tích cực và yên bình trong tâm trí. Điều này giúp cho bạn đạt được niềm vui và hạnh phúc trong cuộc sống. Khi bạn có tâm trạng tích cực và luôn tìm cách để giúp đỡ người khác, bạn sẽ cảm thấy được hài lòng và tận hưởng cuộc sống một cách đầy ý nghĩa.
Ví dụ:
- Con bạn làm vỡ bình hoa mà bạn yêu thích, thay vì bực tức, mắng nhiếc chúng thì hãy nhẹ nhàng, nhắc nhở chúng nên chú ý cẩn thận lần sau.
- Một ai đó không tốt với bạn, nhưng bạn vẫn sẵn sàng giúp đỡ họ khi họ gặp khó khăn.
- Ai đó nói xấu sau lưng bạn, bạn không hề để ý và vẫn luôn sống tốt với họ.
Tóm lại, tâm yêu thương và tha thứ giúp bạn giải phóng tâm trí khỏi những áp lực và cảm xúc tiêu cực, giúp cho bạn đạt được niềm vui và hạnh phúc. Hãy luôn thực hành tâm yêu thương và tha thứ để tạo ra một môi trường tâm linh tích cực và tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn.
Hóa giải phiền não không phải là điều dễ dàng, nhưng nó là điều cần thiết để giữ cho tâm trạng của bạn luôn tích cực. Hãy thử một hoặc nhiều trong số các phương pháp trên và tìm ra những cách làm tốt nhất cho chính bạn. Nếu phiền não của bạn vẫn tiếp diễn, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý. Họ có thể giúp bạn xác định nguyên nhân của vấn đề và đưa ra các giải pháp hiệu quả để giải quyết tình trạng phiền não.
Khi chia sẻ bài viết này tại Khoinguonsangtao.vn, tôi mong rằng sẽ góp phần giúp mọi người có thể nắm rõ hơn về phiền não là gì và những nguyên nhân cũng như cách hóa giải phiền não. Từ đó có được một cuộc sống tốt đẹp hơn với nhiều niềm vui, hạnh phúc, an nhiên mà không bị mắc vào phiền não. Nếu bạn thấy bài viết hữu ích thì hãy làn tỏa tới nhiều người hơn bằng các chia sẻ nhé!
Cảm ơn các bạn đã ghé thăm và đón đọc bài viết! Chúc các bạn luôn bình an, hạnh phúc và không phiền não nào làm khó được bạn trong cuộc sống!
Xem thêm:
